Sztuczna inteligencja coraz częściej postrzegana jest wśród specjalistów jako jedno z podstawowych narzędzi wykorzystywanych do gromadzenia danych. Jej zastosowanie jest szczególnie ważne w branży technologii regulacyjnych (powszechnie zwaną RegTech), bez której finanse i technologie nie miałby dostępu do informacji ułatwiających dalszy rozwój i zarządzanie biznesem. Czy AI na dobre zastąpi pracę ludzką w zakresie analizy i statystyki danych? Spostrzeżenia na temat rozwoju światowego rynku RegTech są na bieżąco aktualizowane w raporcie “RegTech Universe 2020”, prowadzonym przez Deloitte.
Uwzględniono w nim firmy dostarczające rozwiązania w zakresie sprawozdawczości regulacyjnej, zarządzania ryzykiem, kontroli tożsamości czy zgodności transakcji. Zgodnie z raportem, na świecie mamy obecnie 362 legalnie działające podmioty branży RegTech. Większość dostarcza usługi z zakresu compliance (146 firm) oraz związane z zarządzaniem tożsamością (85 firm). Pod względem liczby RegTechów, w statystykach prowadzą Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Włochy.
RegTech jako część branży finansów i technologii
Do tej pory nie skonstruowano jednolitej definicji określającej, czym właściwie są RegTechy. Wiadomo jednak, że dzięki nim podmioty sektora technologii finansowych mogą w szybki i tańszy sposób pozyskiwać wszelkiego rodzaju dane pozwalające określić zgodność działań z obowiązującymi regulacjami.
RegTechy znajdują zastosowanie także w innych sektorach niekoniecznie związanych z finansami, ale regulowanych prawnie. Jest to np. transport, telekomunikacja czy logistyka. Złożoność oraz częstotliwość zmian w obszarze finansów sprawia jednak, że to głównie tam wykorzystywane są narzędzia dostarczane przez regtechy. Bez nich, kontrolowanie sytuacji w środowisku prawnym byłoby utrudnione, a często też niemożliwe.
AI a RegTech
Badanie przeprowadzone przez Chartis i IBM rzuca nowe światło na rolę, jaką pełni sztuczna inteligencja w rozwijającym się rynku RegTech. Wskazuje także na skalę wpływu zaawansowanych technologii na sposób zarządzania ryzykiem finansowym, przestępstwami finansowymi czy GRC (risk management and compliance).
Na podstawie badań można wywnioskować, że skala korzystania z technologii sztucznej inteligencji jest stosowana w branży RegTech dość powszechnie. Około 70 proc. firm korzysta z rozwiązań AI w trzech, głównych obszarach ryzyka takich jak ryzyko finansowe, FCRM (financial crime risk management) oraz GRC. – komentuje Michał Dąbrowski, Dyrektor Zarządzający Fintek.pl oraz KLANG! Media – W przypadku wielu firm z branży finansowej, ich wdrożenie może okazać się rewolucyjne dla funkcjonowania biznesu – dodaje.
Za główne powody wdrożenia technologii AI respondenci wskazują przede wszystkim wymagania zgodności z obowiązującym prawem (64 proc.), redukcję kosztów (56 proc.) oraz większą dokładność w zakresie analizy (44 proc.). Za wciąż istniejące wyzwanie uznano natomiast rozbieżność pomiędzy osobami posiadającymi wiedzę, jak skutecznie korzystać ze sztucznej inteligencji oraz tymi, którzy w ogóle jej nie wdrażają.
Najczęściej stosowanymi technikami jest machine learning (ML) oraz programowanie neurolingwistyczne (NLP). W ramach ryzyka finansowego, ML i NLP są coraz częściej stosowane do rozwiązywania problemów w obszarach zarządzania ryzykiem, ryzykiem kredytowym i podejmowania decyzji inwestycyjnych.
AI – brak odpowiednich regulacji prawnych?
Choć sztuczna inteligencja odgrywa ogromną rolę w świecie innowacji finansowych, wspomagając dynamiczny rozwój branż RegTech i FinTech, nie można zapominać o wyzwaniach i potencjalnych przeszkodach. Szczególnie w zakresie odpowiedzialności i audytu. Wynikające tutaj niejasności spowodowane zastosowaniem mechanizmów AI mogą prowadzić do poważnego podważenia istniejących koncepcji prawnych.
Nie można zapominać, że choć sztuczna inteligencja z pewnością ułatwia procesy analityczne – jednocześnie – będąc oprogramowaniem samym w sobie – nie podlega żadnym przepisom czy karom. W przypadku audytu i ewentualnych błędów popełnionych przez sztuczną inteligencję, a co za tym idzie – strat finansowych – ciężko wskazać osobę za te błędy odpowiedzialną. Zwłaszcza w sytuacjach, w których człowiek nie był bezpośrednio zaangażowany w proces decyzyjny – komentuje Michał Dąbrowski, Dyrektor Zarządzający Fintek.pl oraz KLANG! Media.
Sztuczna inteligencja to bez wątpienia rewolucyjne rozwiązanie ułatwiające dynamiczny rozwój branży RegTech i FinTech. Nie można jednak zapominać, jak duże ryzyko systemowe i etyczne może nieść za sobą wdrożenie AI. Zadaniem globalnego ekosystemu finansów jest zatem maksymalizacja korzyści przy jednoczesnym, efektywnym zmniejszeniu występowania szkód i błędów