Z raportu „Specjaliści IT w Europie Środkowo-Wschodniej” przygotowanego przez No Fluff Jobs wynika, że niemal co 2. specjalista IT z Polski, mając do wyboru inne kraje regionu, najchętniej pracowałby w ojczyźnie. Co więcej, specjaliści IT znad Wisły wykazują także większą chęć zmiany obecnego miejsca pracy, niż pozostali biorący udział w badaniu – aż 41 proc. z nich aktywnie poszukuje nowych wyzwań zawodowych lub szuka ich, ale tylko się rozgląda. Polska okazuje się także wymarzonym krajem do pracy dla naszych sąsiadów z Ukrainy – pochodzący z niej specjaliści IT wskazali ją na pierwszym miejscu.
Najatrakcyjniejsze kraje dla specjalistów IT w regionie
Atrakcyjnym miejscem do pracy nie tylko dla rodzimych specjalistów IT, ale także dla pozostałych, biorących udział w badaniu No Fluff Jobs „Specjaliści IT w Europie Środkowo-Wschodniej”, okazały się Czechy. Wynika z niego, że blisko 96 proc. Czechów, mając do wyboru pracę w innych krajach regionu, w pierwszej kolejności zdecydowałoby się na swoją ojczyznę i jest to wynik nieporównywalny z żadnym innym krajem (Słowacja – 57 proc., Polska – 45 proc., Węgry – 43 proc.). Co więcej, Republikę Czeską na drugim miejscu, poza swoimi ojczyznami, które uplasowały się na pozycji pierwszej, wskazało 34 proc. Słowaków, 19 proc. Polaków i 11,7 proc. Węgrów.
Zupełnie inaczej wygląda to w przypadku naszych sąsiadów zza wschodniej granicy. Jedynie specjaliści IT z Ukrainy jako wymarzony kraj do pracy w regionie, na pierwszym miejscu wskazali Polskę (39,2 proc.). Ojczyzna w ich przypadku znalazła się na miejscu drugim (30,5 proc.) i nieznacznie wyprzedziła ona Czechy (30,2 proc.).
A które regiony, pod względem atrakcyjności, poza krajem pochodzenia (45,2 proc.) i Czechami (19 proc.), wymienili Polacy? Jak wynika z badania No Fluff Jobs, były to Słowacja (6,7 proc.), a zaraz za nią Węgry (5,2 proc.) i Ukraina (2,4 proc.).
– Bardzo cieszy nas fakt, iż spośród badanych regionów, nasi rodzimi specjaliści IT w pierwszej kolejności najchętniej wiązaliby swoje zawodowe życie właśnie z Polską – mówi Marek Psiuk, CTO No Fluff Jobs. – Jednak z ankiety przeprowadzonej przez nas w bieżącym roku wynika, iż specjaliści IT z Polski otrzymują oferty pracy z innych krajów europejskich, takich jak Anglia (54,5 proc.), Niemcy (53,5 proc.), Holandia (17,2 proc.), Szwecja (15,3 proc.) oraz Norwegia (14,3 proc.). Trzeba więc utwierdzić ich w przekonaniu, iż warto pracować w swojej ojczyźnie, dając im m.in. duże możliwości rozwoju osobistego i umiejętności miękkich, kontaktu z biznesem, ciekawe projekty, odpowiedzialność i autonomię. Bo oprócz finansów, są to główne czynniki, który sprawiają, że wiążą się oni z firmą na dłużej.
Polacy i Ukraińcy najbardziej otwarci na nowe wyzwania zawodowe
Portal No Fluff Jobs postanowił sprawdzić, czy specjaliści IT z badanego regionu poszukują aktywnie nowych wyzwań zawodowych i co na to wpływa. I okazało się, że w porównaniu do koleżanek i kolegów z branży z regionu, to Polacy i Ukraińcy deklarują największą chęć zmiany pracy. Z badania wynika, że 41 proc. polskich i 40 proc. ukraińskich specjalistów IT wskazuje, że albo aktywnie jej poszukuje albo szuka, ale tylko się rozgląda.
Zdecydowanie mniej skorzy do zmian okazali się pracownicy sektora IT na Węgrzech – aż 73 proc. z nich odpowiedziało, iż nie planuje lub raczej nie planuje zmieniać pracy. Nowymi wyzwaniami zawodowymi podobnie nie jest zainteresowana większość specjalistów IT z Czech i Słowacji (kolejno 72 i 71 proc.).
Powody poszukiwania pracy
Według specjalistów IT z regionu, nie tylko warunki finansowe są motorem zmian miejsc pracy. Choć wynagrodzenie zostało wskazane przez przedstawicieli każdego z badanych krajów na pierwszej pozycji, zaraz za nim wymienili oni chęć poszukiwania nowych doświadczeń zawodowych i szansę rozwoju osobistego.
Kolejne odpowiedzi było nieco zróżnicowane. Dla Czechów i Słowaków powodami, dla których dokonaliby zmian, okazały się niezadowalające warunki zatrudnienia (typ umowy i wymiar czasu pracy) oraz brak równowagi pomiędzy pracą i życiem prywatnym. Z kolei Polacy i Ukraińcy powołali się na sytuację gospodarczą w kraju (kolejno 28 i 38,4 proc.), przy czym w Czechach okazał się to problem marginalny (<10 proc.). Jednym z czynników, które motywują do zmiany miejsca pracy, jest także sytuacja polityczna. Najczęściej była ona wymieniana przez specjalistów IT z Węgier (30,3 proc.), a następnie przez przedstawicieli branży IT z Ukrainy (24,9 proc.) i Polski (25,4 proc.). Aż 25,1 proc. Węgrów do zmian dopinguje także zła atmosfera w pracy i odsetek ten jest nieporównywalnie większy niż w innych krajach.
Formalności największą trudnością w poszukiwaniu pracy za granicą
No Fluff Jobs zapytało specjalistów IT z regionu także o to, czy znalezienie pracy w innym kraju jest trudnym zadaniem i zdania na ten temat okazały się mocno podzielone – przysparza ono mniejszych i większych trudności.
Jednym z przykładów, w którym dostrzegalny jest ów kontrast, jest Słowacja. Blisko 20 proc. pracujących w branży IT z tego kraju wskazała na trudności przy próbie znalezienia pracy poza granicami ojczyzny, przy czym 35 proc. zadeklarowało, iż nie sprawia im to trudności. Z kolei blisko 40 proc. pochodzących z Ukrainy specjalistów IT wskazało, iż poszukiwanie pracy za granicą jest trudne lub raczej trudne i jest to najwyższy wskaźnik spośród badanych krajów. Jednocześnie 31 proc. Ukraińców opowiedziało się za odpowiedzią „łatwe” lub „raczej łatwe”.
A co jest największą trudnością w poszukiwaniu pracy poza granicami ojczyzny dla przedstawicieli branży IT z regionu? Istotnym problemem okazały się formalności. Jednakże, patrząc specyficznie na poszczególne kraje, z badania wyłaniają się inne ciekawe trendy. Dla przykładu – dla Słowaków i Węgrów dużą przeszkodą jest rozłąka z rodziną i znajomymi (w każdym z krajów – ponad 47 proc. wskazań). Z kolei Węgrzy i Ukraińcy wskazują także na aspekt finansowy – konieczność zebrania oszczędności na wyjazd to spory problem dla ponad 39 proc. w każdym z tych krajów. Dla polskich specjalistów IT z kolei jedną z większych trudności (blisko 43 proc. wskazań) są również rozmaite ograniczenia prawne, które regulują pracę za granicą.
– Nasze badanie, pierwsze i jedyne takie na rynku, pokazało nam wiele ciekawych trendów w branży w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzięki niemu widzimy m.in., jakie przeszkody napotykają specjaliści IT z regionu, czy poszukują obecnie nowych wyzwań zawodowych oraz jakie są główne powody zmian dotychczasowych miejsc pracy – podsumowuje Marek Psiuk, CTO No Fluff Jobs. – Tych, którzy chcieliby poznać więcej szczegółów dotyczących, gorąco zachęcamy do zapoznania się z rozszerzoną wersją raportu No Fluff Jobs. Pozwoli ona jeszcze lepiej poznać potrzeby pracowników z branży IT, by móc wyjść naprzeciw ich oczekiwaniom.
W badaniu wzięło udział 4185 specjalistów IT z 5 krajów Europy Środkowo-Wschodniej (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Ukraina). W każdym kraju zadbano o właściwą próbę badawczą i ustalono ją w oparciu o odsetek specjalistów IT. Wśród możliwych do wyboru rodzajów umów w ankiecie podano lokalny odpowiednik umów znanych w Polsce. Kwoty dla poszczególnych krajów to równowartość wskazanego poziomu wynagrodzeń w lokalnej walucie (przelicznik kursu z dnia 9.07.2021). Tabela zarobków w raporcie prezentuje wynagrodzenia netto ogólnie, bez względu na typ umowy.
Część pytań w raporcie dawała możliwość wyboru kilku odpowiedzi – wartości nie sumują się.